|
Dù số đó hiếm hoi nhưng ít ra khi hỏi về làng hoa Ngọc Hà, người ta vẫn còn có thứ để kể, để gợi về một thời hương và sắc hoa Ngọc Hà đã làm nên góc riêng Hà Nội. Xa xưa, Ngọc Hà là một trong thập tam trại - mười ba làng bao quanh hồ Tây. Người già trong làng kể lại rằng, thuở đó, Ngọc Hà có nhiều ruộng đất bỏ hoang; được các quan lại khi nghỉ việc triều chính về làng mua đất làm nơi an dưỡng. Họ mang hoa và cây cảnh về trồng để thưởng lãm, vui thú tuổi già; từ đó làng hình thành nghề trồng hoa.
Hoa Ngọc Hà thời ấy vô cùng giản dị, nào là hồng quế, thược dược, mẫu đơn, cúc, huệ, sói, ngâu… Sau này có thêm lay ơn, cúc magic, cẩm chướng, violet…Vườn nhà nào cũng rực sắc màu của hoa, mùa nào loại ấy. Có lẽ đất Ngọc Hà ưa trồng hoa nên sắc hoa ở đây thắm hơn, hương hoa thơm hơn trồng nơi khác. Không chỉ Ngọc Hà trồng hoa, các làng lân cận đều lần lượt ươm giống, gieo trồng loài cây dân dã nhưng cũng rất quý phái này. Nhà nào cũng dành ra một khoảnh đất để trồng, chỗ nào cũng hoa là hoa, đến độ nhắc đến Ngọc Hà, người ta chỉ biết rằng đó là vùng trồng hoa nổi tiếng của Hà Nội.
Ngọc Hà là nơi cung cấp hoa chính cho Hà Nội. Người làng thường mang hoa vào chợ Đồng Xuân để bán cho các bà, các cô đi chợ hay ngồi ở ngã tư các phố Tây, tiện cho người mua. Ngay tại làng là một chợ hoa họp từ sang canh tựa như chợ hoa Quảng An bây giờ, người mua người bán chỉ dựa vào ánh đèn dầu leo lét trong đêm. Trong tâm thức những người Hà Nội gốc, không ai quên được hình ảnh các bà, các chị vai gánh những gánh hoa tươi, khuôn mặt rạng ngời, dạo bước khắp phố phường Hà Nội đưa những bó hoa xinh đẹp đến với mỗi nhà.
Nhưng làng Ngọc Hà giờ đã lên phố. Trên đất trồng hoa là những nhà cao tầng. Đến phường Ngọc Hà (quận Ba Đình) hỏi những gia đình còn giữ nghề trồng hoa, những người trẻ hoàn toàn không để tâm, người có tuổi một chút cũng lẩm nhẩm và đếm ra vài nóc nhà. Ông Bằng còn trồng vài luống nhài, bà Dần đôi chút hoa và cây cảnh, nhà ông Bộ trồng cúc...
Nhưng có lẽ trồng hoa theo kiểu truyền thống của Ngọc Hà xưa giờ chỉ còn nhà ông Trần Nguyên Bộ, số nhà 46 ngách 158/169. Trong khi dân làng đua nhau bán đất để xây nhà cao tầng thì nhà ông Bộ vẫn giữ nguyên đất cha ông để lại trồng hoa, sống thanh đạm trong một nếp nhà cũ. Các cậu con trai đang độ tuổi thanh niên đều được ông huy động theo nghề trồng hoa, cốt để chúng biết đến lao động, tránh xa những tệ nạn. Con ông, anh Trần Nguyên Trung thừa nhận: “Thu nhập từ nghề trồng hoa không nhiều, chỉ tập trung vào 3 tháng cuối năm nhưng bố tôi vẫn muốn chúng tôi theo nghề, một phần cũng để giữ truyền thống của gia đình, một phần ông rèn chúng tôi bằng lao động”.
Hoa của gia đình ông Bộ trồng trên 3 khu đất khác nhau, rộng khoảng 1000 m2, với một loại cây duy nhất là cúc. Bà Đào Thị Liên, vợ ông cho biết: “Gia đình tôi chủ yếu ươm bán cúc giống, chỉ có những tháng Tết là bán hoa tươi. Dịp hoa nở, mời các chị đến đây để biết hoa Ngọc Hà thơm và đẹp như nào”. Cúc giống của gia đình được cung cấp cho các tỉnh, từ Tuyên Quang, Lạng Sơn, Thái Nguyên đến các tỉnh miền Trung như Quảng Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh…Ngoài ra, ông còn nhập cúc giống ở một số vùng trồng hoa khác như Tây Tựu, Mê Linh để tiêu thụ thêm, tựa như đầu mối bán buôn cây hoa giống.
Làng Ngọc Hà đã nhiều đổi thay. Nhưng vùng trồng hoa thuở nào vẫn còn tên phường, tên phố và một khu chợ mang tên Ngọc Hà như nhắc người ta nhớ về một ngôi làng có nhiều dấu ấn đẹp của Hà Nội xưa./.
Điện hoa 24 giờ
|